Do tej pory żydowscy mieszkańcy litewskiej części Okręgu Kłajpedy przeżywali Noc Kryształową i prześladowania przez nazistów jedynie z oddali. Jednak już z końcem 1938 r. strach przed przyłączeniem ich terenów do III Reszy przybrał realny kształt i wielu Żydów przygotowywało się do opuszczenia kraju. Korespondenci Konsulatu Generalnego Niemiec w Kłajpedzie byli zmuszeni stwierdzić, że emigracje Żydów wywołały głęboki kryzys życia gospodarczego kraju.
Niemiecki Konsulat Generalny informuje o ucieczce Żydów z Okręgu Kłajpedy dnia 2 grudnia 1938 r. oraz o jej skutkach gospodarczych
Treść: Masowa ucieczka ludności żydowskiej z Okręgu Kłajpedy i jej wpływ na działalność gospodarczą w regionie
Kryzys sudecki wywołał wyczuwalny wzrost zaniepokojenia wśród ludności żydowskiej Okręgu Kłajpedy. Pierwszą oznaką była wrześniowa akcja sprzedaży wartościowych składów drewna przez żydowskich potentatów Hafttala i Eilberga. Obawy ludności żydowskiej wzmogły się dodatkowo na skutek zniesienia stanu wojennego, a w ostatnich tygodniach wzrosły do tego stopnia, że należy już mówić o masowej ucieczce Żydów z Okręgu Kłajpedy.
Skutkiem panującego przekonania o planowanym wcieleniu Okręgu do Rzeszy Niemieckiej zaraz po wyborach Żydzi podjęli nie tylko cały swój depozyt bankowy, lecz sprzedają za bezcen nieruchomości i próbują przez drastyczną wyprzedaż zapasu towarów uzyskać za nie gotówkę. Wyprzedaż nabrała już takiego rozmiaru, że w celu uniknięcia zakłóceń życia gospodarczego Zarząd Okręgu Kłajpedy zmuszony był do wydania zarządzenia komendatury policji, zabraniającego jakiejkolwiek wyprzedaży aż do odwołania.
Jakkolwiek mieszkańcy Okręgu Kłajpedy popierają wyjście Żydów z kraju, to jednak odbija się ono fatalnie na życiu gospodarczym regionu: Zdaniem miejscowych bankowców w ciągu ostatnich sześciu tygodni Żydzi podjęli z banków depozyt w wysokości około 10 milionów litów (Lit: waluta litewska w latach 1922-1940). Na skutek zamknięcia zakładów i sklepów duża liczba pracowników i urzędników w Okręgu została bez pracy, w samej Kłajpedzie eksperci spodziewają się wzrostu stopy bezrobocia. Na rynku mieszkaniowym utrzymuje się nadpodaż mieszkań. Obecnie kilkaset mieszkań stoi pustych, choć jeszcze przed kilkoma tygodniami panował ich wyraźny niedostatek, zaś prace nad nowymi budynkami nie są kontynuowane. Ponadto ostatnio tak lieferanci zagraniczni, jak i ci z Litwy nie przyznają kredytów towarowych Okręgowi Kłajpedy. Odnotowano nawet przypadki, że sprzedane za akceptacją kwartalną przesyłki towarów z Anglii po dotarciu du Kłajpedy zostały zatrzymane przez angielskich sprzedawców, żądających zapłaty gotówką. W przypadkach, kiedy nie dało się uiścić zapłaty w gotówce, towar zawracano do Anglii.
Do zwiększania się zakłóceń gospodarki w Okręgu Kłajpedy przyczyniają się jego mieszkańcy, pobierając na duża skalę swój wkład pieniężny z Miejskiej Kasy Oszczędnościowej i Banku Kłajpedzkiego, by móc kupować u Żydów nieruchomości po niskich cenach lub gromadzić towary na wyprzedażach. W wyżej wymienionych instytucjach w ten sposób podjęte zostało z kont w przeciągu ostatnich czterech miesięcy około 7 milionów litów.
Aby móc wywiązać się z obowiązku wypłat Miejska Kasa Oszczędności zmuszona była do wykorzystania środków pieniężnych w tutejszym banku emisyjnym w wysokości 3,5 miliona litów. […]
Postępująca migracja Żydów, w tym odpływ całego ich majątku, odmowa Państwowego Banku Litwy przyjścia Okręgowi z pomocą, zbliżający się ostatni dzień roku obrotowego, który stawia w tym miesiącu szczególnie wysokie wymagania wobec banków kłajpedzkich, a wreszcie fakt, że tak zagranica, jak i Litwa nie przyznają już Okręgowi żadnych kredytów towarowych – wszystko to będzie miało fatalne skutki, jeśli nie nastąpi niezwłoczna pomoc.
źródło: Die Verfolgung und Ermordung der europäischen Juden durch das nationalsozialistische Deutschland 1933-1945, t. 2: Deutsches Reich 1938-August 1939, oprac. Susanne Heim, München 2009, dok. 191.